Sưng Nướu Răng Bao Lâu Thì Khỏi? Nguyên Nhân và Cách Điều Trị

Tuần trước, tôi gặp cô Hằng – một cô giáo dạy văn ngoài 40, dáng người nhỏ nhắn nhưng nói chuyện thì cực kỳ có duyên. Cô tới nha khoa với gương mặt nhăn nhó, tay ôm một bên má, nói như than: “Bác sĩ ơi, nướu em sưng mấy hôm nay rồi, đau âm ỉ không ăn nổi cơm. Không biết có phải răng khôn mọc quậy không, mà sưng kiểu này là bao lâu mới khỏi hả bác sĩ?”

Đây không phải lần đầu tôi được hỏi câu đó. Thật ra, “sưng nướu răng bao lâu thì khỏi” là câu hỏi tôi nghe ít nhất vài lần mỗi tuần. Vì vậy, hôm nay tôi muốn chia sẻ kỹ hơn – từ góc nhìn của một bác sĩ đang trực tiếp điều trị cho nhiều trường hợp như vậy mỗi ngày. Không phải bằng ngôn ngữ hàn lâm, mà bằng trải nghiệm thật – để các bạn hiểu rõ và chủ động hơn trong việc chăm sóc nướu răng.

Nguyên nhân gây sưng nướu: Không phải lúc nào cũng vì răng khôn

Trường hợp của cô Hằng, sau khi khám kỹ, tôi xác định nguyên nhân chính là viêm nướu do cao răng lâu ngày tích tụ ở vùng hàm dưới. Cũng may là cô tới sớm, nên chưa chuyển thành viêm nha chu. Sau khi cạo vôi và hướng dẫn lại cách chăm sóc răng miệng tại nhà, vài hôm sau cô nhắn tin bảo: “Trộm vía, nay em ăn được cơm rồi bác sĩ ơi!”

Không phải ai bị sưng nướu cũng là do mọc răng khôn như cô lo đâu. Sưng nướu có thể đến từ rất nhiều lý do:

• Viêm nướu: Thường do mảng bám, cao răng tích tụ lâu ngày. Đây là lý do phổ biến nhất ở người trưởng thành.
• Răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm: Gây viêm nướu vùng răng trong cùng, khiến má sưng, đau nhức, khó há miệng.
• Chấn thương khi ăn hoặc chải răng mạnh tay: Cắn nhầm vào nướu, hay đánh răng quá mạnh cũng có thể gây sưng tạm thời.
• Thiếu hụt vitamin (đặc biệt là C và nhóm B): Nướu dễ chảy máu, viêm, lâu lành.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Như thuốc chống động kinh, thuốc chống thải ghép, thuốc chẹn kênh canxi… có thể gây phì đại nướu.

Sưng nướu răng bao lâu thì khỏi?

Câu trả lời thật ra… phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng hiện tại và cách mình chăm sóc nữa. Tôi sẽ chia theo từng nhóm thường gặp:

Viêm nướu nhẹ do cao răng: Sau khi làm sạch mảng bám (cạo vôi), tình trạng sưng thường giảm trong 2–5 ngày nếu chăm sóc tốt.

Sưng do mọc răng khôn:

• Nếu răng mọc thẳng, không kẹt, không nhiễm trùng: sưng nướu có thể kéo dài vài ngày rồi tự giảm.
• Nếu răng mọc lệch, mọc ngầm: có thể tái phát viêm nhiều lần, sưng dai dẳng vài tuần, thậm chí lâu hơn – nếu không nhổ bỏ hoặc điều trị triệt để.

Chấn thương nhẹ: Cắn nhầm nướu hay đánh răng quá mạnh, thường sưng khoảng 1–3 ngày là giảm.

Viêm nướu kèm nhiễm trùng nặng (áp xe): Trường hợp này cần điều trị nha chu hoặc dẫn lưu mủ, có thể mất từ 1–2 tuần để ổn định.

Tóm lại, sưng nướu không nên kéo dài quá 7 ngày. Nếu đã súc miệng, chăm sóc kỹ mà vẫn không đỡ, thì nên tới nha sĩ để kiểm tra lại. Nhiều người hay có tâm lý “ráng chút rồi nó hết”, đến khi nướu bị tụt, răng lung lay mới tá hỏa thì hơi muộn.

Khi nào cần đến nha sĩ?

Một số dấu hiệu cảnh báo bạn không nên chờ đợi:

• Nướu sưng đỏ, đau liên tục > 5 ngày
• Chảy máu nướu khi chải răng hoặc ăn
• Có mủ chảy ra quanh chân răng
• Hơi thở hôi kéo dài dù đã vệ sinh kỹ
• Răng lung lay, ê buốt khi nhai

Tôi nhớ có anh khách tên Nam – nhân viên văn phòng, ban đầu chỉ bị sưng nhẹ vùng răng khôn, nghĩ là do “nóng trong người” nên mua thuốc súc miệng ngoài tiệm. Hai tuần sau, chỗ viêm sưng to, lan ra má, phải dẫn lưu mủ, nhổ răng khôn và uống kháng sinh cả tuần. Anh nói: “Giờ mới biết sưng nướu không đơn giản như mình tưởng. May tới kịp!”

Cách chăm sóc tại nhà khi bị sưng nướu

Nếu tình trạng nhẹ và chưa có dấu hiệu nhiễm trùng nặng, mình có thể chăm sóc tại nhà để nướu nhanh hồi phục:

Đánh răng đúng cách:

• Dùng bàn chải lông mềm, nhẹ nhàng chải dọc theo viền nướu.
• Không dùng lực mạnh – nhiều người tưởng mạnh mới sạch, thật ra lại làm tổn thương nướu.

Súc miệng bằng nước muối ấm:

• Pha 1/2 muỗng cà phê muối vào 1 cốc nước ấm, súc miệng nhẹ nhàng 2–3 lần/ngày.
• Không nên pha quá mặn – sẽ làm rát và tổn thương nướu thêm.

Tránh thực phẩm cứng, cay nóng:

• Hạn chế nhai đồ chiên, cay, nhiều đường (kẹo, bánh snack…) vì dễ kích thích nướu đang sưng.

Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C & B:

• Cam, ổi, bưởi, rau xanh… giúp nướu hồi phục nhanh hơn.

Không tự ý dùng thuốc bôi nướu không rõ nguồn gốc:

• Tôi từng điều trị cho một cô dùng thuốc bôi nướu ngoài tiệm thuốc – chứa corticoid mạnh, dùng lâu gây teo nướu, tổn thương lợi nghiêm trọng.

Một số lưu ý thêm về dinh dưỡng và thuốc hỗ trợ

Trong quá trình điều trị viêm nướu, dinh dưỡng đóng vai trò không nhỏ:

• Nên tránh: Đồ ăn cứng, quá nóng, cay hoặc chứa nhiều đường.
• Nên ăn: Cháo, súp ấm, rau củ luộc mềm, sữa chua không đường, trái cây mọng nước.
• Thuốc: Nếu bác sĩ kê thuốc kháng viêm, giảm đau hoặc gel bôi sát khuẩn, hãy dùng đúng liều – đừng tự tăng liều vì “thấy chưa đỡ”. Thuốc cần thời gian.

Đừng quên uống đủ nước, hạn chế bia rượu, và ngủ đủ giấc – những điều tưởng đơn giản mà có thể giúp cơ thể mình chống viêm hiệu quả hơn rất nhiều.

Kết luận

Các bạn thường có xu hướng xem nhẹ mấy chuyện “nướu sưng chút thôi”, vì nghĩ vài hôm là tự hết. Nhưng thực tế, có những trường hợp nếu không xử lý sớm, nướu sẽ bị tổn thương lâu dài, dẫn đến tiêu xương, tụt lợi, răng lung lay… rất tiếc.

Sưng nướu – cũng giống như cơ thể mình lên tiếng khi có chuyện. Việc của mình là lắng nghe, xử lý kịp thời. Hãy chủ động đến nha khoa nếu có dấu hiệu bất thường, và quan trọng hơn hết: giữ gìn vệ sinh răng miệng mỗi ngày, ăn uống hợp lý và đừng quên tái khám định kỳ nhé.

Nếu bạn đang sống ở Thủ Đức, và không biết nên bắt đầu từ đâu, đừng ngại ghé qua để Nha Khoa MIC kiểm tra giúp bạn. Chăm sóc nướu từ sớm luôn nhẹ nhàng hơn rất nhiều so với việc “cứu” một chiếc răng đang chực chờ lung lay!

Nếu bạn đang quan tâm đến các vấn đề về nướu, hãy đọc thêm bài viết Viêm nướu: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.